IOs cihazları Jailbreak yapmalı mı? Jailbreak’li iPhone ile Jailbreak’siz iPhone arasında ne fark var? İşte Jailbreak’li iPhone ve Jailbreak’siz iPhone Karşılaştırması
Android, kullanıcılar arasında “özgürlüklerle dolu bir platform” olarak, iOS da “Apple’ın kati kurallarının geçerli olduğu kapalı kutu” olarak tanımlanır. Eğer Android’den iOS’a yeni geçiş yaptıysanız ilk etapta özgürlüğünüzün elinizden alındığını düşünebilirsiniz. Android’de hiçbir ek yazılıma gerek duymadan yaptığınız şeyleri iOS’ta iTunes’a bağlı yapmak durumundasınızdır. Bu durumdan kurtulmanın yolunu ise “Jailbreak” olarak özetleyebiliriz.(Bakınız : Jailbreak Nedir? Jailbreak Faydalı mı, Zararlı mı?)
Peki Jailbreak yaptığınız bir iPhone ile hiç dokunmadığınız iPhone arasında özgürlük dışında ne farklar olacak biliyor musunuz?
Jailbreak’li iPhone ve Jailbreak’siz iPhone Karşılaştırması
Apple’ın iOS işletim sistemine getirdiği sınırlandırmaları ortadan kaldırmanın en kolay yolu bilgisayarınız aracılığıyla jailbreak yapmanız. Teknik bilgi gerektirmeyen birkaç basit adımda iPhone’unuzu dakikalar içerisinde özgürlüğüne kavuşturabilirsiniz. Jailbreak edilmiş iPhone’unuzla Android telefonunuzda yaptığınız pek çok işlemi yapabilirsiniz.
Bunların başında çoğununuzun ilk aklına gelecek ana ekranı özelleştirme ve uygulama / oyunları App Store haricinde bir kaynaktan ücretsiz indirmek. (Bakınız: App Store’daki Ücretli Uygulamalar Jailbreaksiz Nasıl Ücretsiz İndirilir?)
Apple’a göre bu özgürleşme hareketi sonrası iPhone’unuzda birçok sorun yaşamaya başlıyorsunuz. Güvenlik açığının oluşması, pil ömrünün kısalması, sistemde kararsızlık (uygulamaların aniden kapanması, oyunlarda donma gibi), sık kullanılan uygulamalarda kesintiler, yazılım güncellemelerinin uygulanmaması gibi başınıza birçok dert açmış oluyorsunuz. Bunların dışında Apple, iPhone’unuzu jailbreak yaptığınızı fark ederse – ki fark etmemeleri çok güç – garanti kapsamının dışında tutuyor. (Bakınız : Cep Telefonlarında Garanti Dışı Sayılan Durumlar Nelerdir?)
Tabii ki iPhone’unuzu jailbreak edip etmemeniz sizin seçiminiz. Biz bu yazıda sadece jailbreak edilmiş iPhone ile kutusundan çıktığı gibi kullanılan iPhone arasında ne fark var oluyor bu noktaya – fazla detaya inmeden – değineceğiz.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Uygulama ve Oyunlar
Apple’ın uygulama mağazasına ne kadar önem verdiğini biliyoruz. App Store’da yer alan milyonlarca uygulama ve oyun arasında iOS cihazların donanımına zarar verecek veya kullanıcının çevrimiçi gizliliğini tehlikeye sokan bir uygulama veyahut oyuna rastlamanız pek olası değildir.
Apple, bu tarz uygulama ve oyunları fark ettiği vakit popüler olsa dahi mağazadan çeker ki bunun örneklerini çok duymuşsunuzdur.
App Store’un en güzel yanı hiçbir uygulama veya oyun siz istemediğiniz sürece iPhone’unuzun donanımına erişemez. Güvenlik olarak geçer not alan App Store’un kullanıcılar tarafından beğenilmeyen yönü, diğer platformda ücretsiz sunulan oyun ve uygulamanın ücretli sunulmasıdır. Oysa ki iPhone’unuzu jailbreak ederseniz dilediğiniz oyun ve uygulamayı ücretsiz olarak başka mağazalardan indirme şansına erişirsiniz.
Öte yandan önyüklü gelen mail, fotoğraflar, borsa gibi uygulamaları kaldırabilirsiniz. Tabii ki dikkat etmezseniz bedava içeriğin karşılığı size çok pahalıya mal olabilir.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Özelleştirme
Android telefonunuzu farklı tema (Android Telefonlarda Tema Nasıl Değiştirilir?), widget ve launcher’larla bambaşka görünüme sokmanız mümkünken iPhone’da bunu yapabilmeniz için öncelikle kısa bir jailbreak işlemi uygulamanız gerekir. (Sadece üçüncü parti klavye uygulamalarını jailbreak yapmadan kullanabilirsiniz) Jailbreak’in ardından Apple’ın ayda yılda bir ufak dokunuşlarla farklılaştırmaya çalıştığı arayüzünü dilediğinizce değiştirebilirsiniz. Dilediğiniz temayla iPhone’unuzu bambaşka bir görünüme sokmanız da mümkün. Hatta akıllı asistan Siri’ye yeni sesler verebilirsiniz.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Güvenlik
Eğer deneyimli bir kullanıcı değilseniz iPhone’unuza jailbreak yaptığınız ilk gün rahatlıkla virüs bulaştırabilirsiniz.
Jailbreak işlemi iPhone’un özel güvenlik korumalarını kaldırdığından yetkisiz bir kişi en ufak hatanızda telefonunuza rahatlıkla sızabilir, kişisel verilerinizi ele geçirebilir, hatta telefonunuza ransomware (fidye yazılımı) kurarak sizden para sızdırmaya çalışabilir.
iPhone’unuzda güvenlik uygulaması olması da bu olumsuz sonucu değiştirmeyecektir. Tabii ki iOS işletim sisteminde de her işletim sisteminde olduğu gibi keşfedilmeyi bekleyen güvenlik açıkları vardır ancak bunlar Apple tarafından kısa sürede hızlı bir yazılım güncellemesiyle kapatılır.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Garanti
“iPhone jailbreak garantiyi bozar mı başka bir deyişle garanti dışı kalır mı?” sorusu jailbreak mevzuusu açıldığında ilk sorulan sorulardan biridir.
Apple’ın bu konuda kararı aslında oldukça net. Hatta Jailbreak’in olumsuz sonuçlarını listeledikleri yardım sayfasında “Apple, iOS’ye izinsiz giriş yapan herhangi bir yazılımın kesinlikle yüklenmemesi konusuna dikkat çeker. iOS’de yetkisiz değişiklik yapılmasının, iOS son kullanıcı yazılım lisans sözleşmesinin ihlali anlamına geldiğini ve bunun sonucunda Apple’ın, yetkisiz yazılım yüklenmiş olan iPhone, iPad veya iPod touch aygıtı için servis vermeyi reddedebileceğini unutmamak gerekir.” notu düşülmüştür.
Her ne kadar jailbreak işlemini geri alma seçeneği olsa da Apple çalışanlarının bunu kolaylıkla anlayabilecekleri kapasitede olduklarını unutmayın, gereksiz yere risk almayın.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Yazılım Güncellemeleri
Tabii ki yazılım güncellemelerini de atlamamak gerek. Apple’ın seneler önceki iPhone’larına hem de dünyayla aynı gün yazılım güncelemesi sunması takdire şayan, diğer şirketlerin örnek alması gereken bir hareket.
İster iTunes üzerinden telefonunuzu bağlayarak, isterseniz de ota yoluyla kablosuz olarak güncellemeyi ilk gün yoğunluktan hızlıca olmasa da alıyorsunuz.(Bakınız : iTunes üzerinden iOS güncellemeleri nasıl yüklenir?)
iPhone’unuzu jailbreak yaptıysanız ne yazık ki bundan mahrum kalıyorsunuz. Jailbreak’i yayınlayan grubun yeni iOS güncellemesini çıkarmasını beklemeniz gerekiyor. Bu süre genellikle Apple’ın güncellemeyi sunmasından aylar sonrasına denk geliyor.
iPhone ile Jailbreak’li iPhone: Pil Ömrü
iPhone’unuzu jailbreak yaptığınızda şikayet edeceğiniz noktalardan biri kullanım süresinin azalması olacaktır. iPhone’ların pil kapasiteleri zaten çok yüksek değilken üzerine bir de jailbreak eklendiğinde pil ömrü iyice düşüyor. (Bakınız : iPhone’un Pil Dayanım Süresini ve Pil Ömrünü En Üst Düzeye Çıkarın)
Burada tabii ki birkaç dakikalık oynamadan değil, günlük kullanımı etkileyecek düzeyde bir azalmadan bahsediyoruz. Apple’ın jailbreak ile telefonun pil ömrünün kısaldığını söylemesi kesinlikle doğru.