Yazımızın 1.kısım başında iç donanım/ dış donanım tanımı yaparken, bir bilgisayarın dışarısında görünen donanımların tamamına Dış Donanım denir demiştik.
Şimdi dış donanım parçalarını tanıyalım.
Dış Donanım birimleri nelerdir?
Bir bilgisayarın kasasının dışında yer alan parçaların tümün dış donanım denir demiştik. Ortalama bir kişisel bilgisayarın dış donanımı şu önemli parçalardan oluşmaktadır;
- Monitör
- Klavye ve Mouse
- Yazıcılar ve Tarayıcılar
- Harici Depolama Aygıtları
- Kameralar
- Hoparlörler
- Hafıza kartı, USB bellek, Kart okuyucular
- Modemler
- Oyun Konsolları
Şimdi dış donanım birimlerini ayrıntılı olarak ele alalım.
Monitör (Monitor)
Dış donanım parçalarından olan ve aslında bilgisayarların olmazsa olmazlarından biriside monitörlerdir. Bilgisayarlardan anlık olarak ekrana verileri yazarak bizim çeşitli grafik birimleri, sayılar ve modeller olarak görüntülediğimiz aygıt diyebiliriz.
Monitör, başta televizyon ve bilgisayar olmak üzere birçok elektronik cihazın en önemli çıktı aygıtıdır. Monitör, plastik bir muhafaza içerisinde gerekli elektronik devreleri, güç transformatörünü ve resmi oluşturan birimleri içerir.
Monitörle bilgisayar arasındaki iletişimi ekran kartı sağlar. Yani, monitörden çıkan veri kablosu bilgisayar kasasında ekran kartına bağlanır. Monitörlerin boyutları inç ölçü cinsiyle ifade edilir. Bu boyut monitör ekranının bir köşesinden karşı çaprazındaki diğer köşesine olan uzaklıktır.
Modern monitörler 60 ile 160 hertz (160 hertz saniyede 160 resme karşılık geliyor) arasındaki tarama oranları ile çalışıyorlar. Bu sayede hareketsiz nesnelerde de keskin bir görüntü sağlanıyor.
Monitör satın almak
Klavye ve Fare (Keyboard and Mouse)
Diğer önemli dış donanım birimlerinden birisi de Klavye ve Mouse diyebilirim. Bu iki ufak canavarlar bilgisayardan gelen komutları anında basılan tuşlar ile ekrana yansıtabilen, aynı şekilde klavyede veye mousedan basılan tuşu anında bilgisayara iletildikten sonra eksiksiz işlem görmesini sağlayan ara birimdir.
Klavyesiz veya Mouse’siz bir bilgisayar kullanılamayacağı gibi, aynı şekilde bilgisayar olmadan da bu iki ikili hiç bir işe yaramayacaktır.
Klavye ingilizce “Keyboard”, fransızca “Clavier” bilgisayardaki en önemli giriş ekipmanıdır. Üstünde harfler, rakamlar, işaretler ve farklı işlere yarayan ve işlevleri olan tuşlar bulunur. Türkçe için iki özel klavye tipi vardır. F klavye ve Q klavye. F klavye Türkçe için özel olarak geliştirilmiş bir klavye çeşididir. F klavyede yazım hızı Türkçe’ye göre geliştirildiği için Q klavyeye göre çok daha hızlıdır.
Fare ya da İngilizcesiyle “mause”, avucumuzun içinde tuttuğumuz, hareket ettirdiğimizde bilgisayar ekranındaki imleci hareket ettiren, bir çeşit giriş aracıdır.
Fare modeline göre değişiklik gösterir ve üzerinde bir veya daha fazla sayıda tuş ve tekerlek bulunabilir. Mause elimizi hareket ettirdiğimizde bunu mekanik, LED’li optik, laserli optik yöntemle algılayabilir bunu da bilgisayara kablo, kızılötesi, radyo dalgalar veya Bluetooth gibi farklı seçeneklerle aktarabilir.
Yazıcı ve Tarayıcılar (Printer and Scanner)
Bilgisayarda yapmış olduğumuz işlemleri bazen kağıda dökmemiz veya kağıt üzerindekileri bilgisayara aktarmamız gerekebilir. Bunun için günümüzde en yaygın olarak kullanılan Yazıcılar ve Tarayıcılar dış donanım birimleri olarak nitelendirilmektedirler.
Yazıcı (Printer), bilgisayar ortamındaki bilgileri kağıt üzerine aktarmak için kullanılır. Seçeceğiniz yazıcı, gereksinimlerinize ve bütçenize bağlıdır, ama yaygın yazdırma teknolojilerini ve bunların olumlu ve olumsuz yanlarını bilirseniz, iş akışınıza en uygun yazıcıyı seçebilirsiniz.
Tarayıcı (Scanner) Resim, yazı, şekil, etiket, standartlandırılmış kod gibi işaretler, basılı olduğu alandan okuyup, elektrik sinyalleri üreterek bilgisayarın giriş ünitesine gönderen cihazlardır. Bu cihazların çalışmasını fotokopi ve fakslara benzetmek mümkündür.
Tarayıcılarda her noktayı algılamayı sağlayan sensörlere CCD denir. Işık şiddetine göre bu sensörlerin yükü değişebilir. Renkli tarama işlemi kırmızı, mavi ve yeşil renklerle yapılır. Yoğunluğu ve renk algılaması yüksek bir tarayıcı ile grafik ve şekiller daha net elde edilir.
Harici Depolama Aygıtları (External Storage)
Harici depolama aygıtları da bilgisayarımıza USB yolu ile bağlanabilen ekstra olarak taşınabilir niteliği bulunan dış donanım birimleri arasında yer almaktadırlar.
Normal harddisklerin iç donanım olmasından ve çok hassas olmasından dolayı, üreticiler daha kullanılabilir ve gerektiğinde taşınabilir bir veri deposu tasarlamak için kafa yordular. Bu beyin fırtınası sonucu Harici hardiskler meydana çıktı.
Birçok işimizde bizlere kolaylık sağladılar. Büyük boyutlu dosyaların taşınması ve önemli yedeklerin barındırılmasında hayati önem taşıyorlar. Gelişen bulut teknolojisi fiziksel depolama birimlerinin yerini biraz sarsıntıya uğratsa da Harici HDD kullanan büyük bir kitle var.
Taşınabilir disk seçerken hangi kriterlere bakılır, Taşınabilir disk alırken nasıl karar vermeliyiz buradaki yazımızda bulabilirsiniz.
Kamera (Webcam)
Web Kamera, bilgisayara bağlanan ve gerçek hayattaki görüntüleri bilgisayara tıpkı bir video kayıt aygıtı gibi aktarmanıza olanak sağlayan aygıtların adıdır.
Görünüm olarak birçok çeşidi olmakla birlikte hepsinin yaptığı iş, dış dünyadan aldıkları görüntüyü bir kablo aracılığıyla bilgisayara aktarmak ve bilgisayarınızı bir çeşit video kayıt aygıtı gibi kullanabilmenizi sağlamaktır.
Genellikle sohbet programlarının ek özellik olarak sunduğu görüntülü haberleşme ihtiyacına yönelik üretilir ve kullanılırlar.
Değişik kalite ve ebatlarda üretilen bu cihazların dahili mikrofon ve aydınlatma gibi özellikleri içeren gelişmiş modelleri de bulunmaktadır. Çalışma ilkesi olarak sayısal fotoğraf makineleri ve video kaydedicilere benzerlik gösterir.
Işık basit bir optik düzenekten geçtikten sonra CCD ya da CMOS ışık algılayıcı üzerine düşürülür. Cihaz içerisinde ya da bilgisayarda gerekli formatlarda işlenen görüntü program arayüzü ile kullanıcıya ulaşır.
Hoparlör (Speaker)
Yine önemli dış donanım birimleri arasında yer alan hoparlörler, bilgisayarların ses giriş ve çıkışlarının yönetimlerinden sorumludurlar.
Hoparlör; Sesi büyütüp kulakla duyulabilir hale getirmeye yarayan araçtır. Fransızca “haut-parleur” (yüksek konuşur) sözünden gelir.
Radyoya gelen elektromanyetik dalgalar radyoda ses dalgaları haline getirilir, şiddetlendirilir. Bununla birlikte, bu ses gene de kulakla duyulamayacak kadar zayıftır, ancak kulakla dinlenebilir. Kulaklık yerine bir hoparlör bağlarsak sesi rahatça duyarız.
Hoparlörde bir mıknatıs, bir bobin, bir de bu bobinin önünde serbestçe titreşebilen ince bir levha vardır. Radyodan gelen akım, mıknatısın manyetik alanı içinde bulunan bobinden geçer. Bobinin önündeki levha geçen akıma uygun olarak titreşimler yapar. Levha, hoparlörün bir huni gibi bükülmüş olan kâğıdını da birlikte titreştirir. Böylece, ses dalgaları büyür, kulakla duyulacak hale gelir.
Hafıza kartı, USB bellek, Kart Okuyucu (Memory Card, USB Memory, Card Reader)
Başlığa bakacak olursanız bu canavarların hepsinin ortak özelliği taşınabilir olması ve küçük boyutlara sahip olmasıdır. Bu donanım parçaları bilgisayarınızdan, cep telefonunuzdan veya destekleyecek tüm cihazlardan veri, bilgi, resim, video gibi işlemlerin taşınmasını sağlamak, saklamak ve aktarmak ile sorumludurlar.
Hafıza kartı ile tüm bilgileri depolayabilirsiniz. Geniş kullanım alanı olduğu için sıklıkla tercih edilir. Dijital tüm makinelerde bulunan bir sistem. Boyutları farklıdır. Görüntüleri net şekilde sizler için kaydeder. Boyut özellikleri ise makinelerin kullanım amacına bağlı. Büyük kartlar daha çok veri depolar.
Flash bellek ya da diğer adıyla flash disk, güç kesintisinde dahi içerdiği bilgileri kaybetmeyen ve tekrar tekrar yazılıp silinebilen bir veri depolama birimidir. Flash diskin yapısı RAM’lere, kullanımı Hard Disklere benzer.
Card Reader yabancı bir kelime olup Türkçe karşılığı kart okuyucudur. Bilgisayar, cep telefonu, fotoğraf makineleri ve birçok multimedya cihazda kullanılan taşınabilir belleklerin çalışmasına olanak veren bir porttur. Bu belleklere örnek verecek olursak SD, MICRO SD, MEMORY STICK, SDHC, MMC, CF gibi belleklerdir.
Modem
Dış Donanım Parçalarından olan modemler İnternete kesintisiz olarak bağlanmamız için gereken en önemli donanım birimidir. Hızlarına göre değişebilen versiyonları bulunduğu gibi, toplamda 3 adet giriş kablosu ise stabil çalışmaktadırlar. Modemlerin de fiyata göre hız performans değerleri doğru orantılı olarak artmaktadır.
Modem, bilgisayardan aldığı dijital(sayısal) veriyi analog veriye çevirerek göndermek ve aynı şekilde karşı taraftaki bilgisayardan gelen analog veriyi tekrar dijital veriye çevirerek bilgisayara iletmektir. Hem alıcı hem de gönderici işlevi vardır.
Oyun Konsolu (Game Console)
Bilgisayarınıza bağlamış olduğunuz dış donanım parçalarından birisi de oyun konsollarıdır. Tamamen fantezi kurmak amaçlı, oyunu farklı bir platformdan oynuyormuş hissiyatına kapılmanızı sağlayan dış donanım birimidir. Oyun konsolu, bilgisayar harici televizyon bağlantısı yoluyla oyun oynama imkânı veren veri tabanı bilgisayar kökenli olan eğlence cihazıdır.
Bu yazımızda iç donanım ve dış donanım nedir anlatarak, iç donanım birimleri ve dış donanım birimlerini ayrıntılı olarak ele aldık.