Evren sandığımızdan çok daha ilginç. Evreni anlamak için çok çaba sarf etmemize rağmen, hala her gün yeni keşifler yapılıyor.
Aşağıdaki bilgiler de şaşkınlığımızı daha da arttıracak cinsten. İşte Evren ile İlgili 13 Şaşırtıcı Gerçek!
Evren ile İlgili 13 Şaşırtıcı Gerçek
1) Gökyüzünde gördüğümüz yıldızlar çok uzun süredir oradalar. Gökyüzünde gözlenebilen yıldızların %95’i 4 ila 11 milyar yıl önce oluşmuştur. Yani bu aralar çok fazla yıldız oluşmuyor. Scientific American’a göre, şu andaki yıldız oluşum hızı, 11 milyar yıl önceki oluşum hızının sadece %3’ü kadar. Yani bundan sonra başka bir büyük patlama olmazsa, önümüzdeki milyarlarca yılda şu andaki yıldızların sayısı sadece %5 artacak.
2) Çok sorulan bir sorudur; bütün dünyadaki kum tanelerinin sayısı mı daha fazla, evrendeki yıldız sayısı mı? Kısa cevap : yıldızlar. Uzun cevap: Evrende tahmini olarak 10 seksilyon yıldız var (1’den sonra 22 adet sıfır). Dünyadaki tüm kum tanelerinin hesaplanan sayısı ise 2.5 ila 5 seksilyon arasında.
3) Çok daha şaşırtıcı bir bilgi. Evrende 10 seksilyon yıldız var demiştik. Peki, 10 seksilyon atomu bir araya getirsek ne büyüklükte olur? Sıkı durun; bir kum tanesinin dörtte biri kadar ancak oluyor! Yani bir kum tanesinde evrendeki tüm yıldızların sayısından çok daha fazla atom var.
4) Güneş’in ışınları dünyaya 8 dakikada ulaşır. Bunu hepimiz biliriz. Peki güneşin içindeki durum ne? Güneşin ışınları çekirdekteki füzyon reaksiyonu sonucu oluşurlar ve merkezdeki çekirdekten yüzeye ulaşmaları tam 30,000 yıl sürer! Yani 8 dakikada yaklaşık 150 milyon kilometreyi aşmayı başaran ışınlar, güneşten kurtulmak için 30,000 yılı harcamaktadır.
5) Gökyüzüne baktığımızda aslında geçmişe bakıyoruz. Gördüğümüz yıldız ışıkları yüzlerce, binlerce, hatta milyonlarca yıl önce yola çıkan ışınlardır. Yıldızlara bakıp dilek tutuyorsanız, bir kez daha düşünün derim.
6) Sagittarius B adı ile alınan yıldızlararası bulut kümesi, 1 milyar litre alkol içermektedir. İçilebilir değil, içki sevenler hemen heyecanlanmasın! Çok şaşırtıcı olduğu kesin.
7) Galaksideki elektrik süpürgeleri, yani karadelikler. Büyük hacimli bir yıldız öldüğünde, dışındaki gazlar dışarı doğru bir patlama ile savrulur. Çekirdek kısmı ise kendi içine çöker. Bu kendi içine çökme inanılmaz derecede yoğun bir madde meydana getirir. Güneşin tüm kütlesinin bir tenis topuna sıkıştırıldığını düşünün. Bu yoğunlaşmanın doğal sonucu, inanılmaz yükseklikte bir çekim gücüdür.
Çekim gücü olan bir nesneden kaçabilmek için belli bir hıza sahip olmanız gerekir. Buna kaçış hızı denir. Dünyadan fırlatılan bir füzenin uzaya çıkabilmesi için ulaşması için gereken minimum hız 11.26 km/saniyedir. (yaklaşık 40,500 km/saat). Yukarıda bahsedilen çökmüş yıldızların bazılarında ise kaçış hızı 300,000 km/saniyeye kadar yükselir. Bu, aynı zamanda ışık hızı olduğu için, hiçbir şey, ışık bile bu çekimden kaçamaz. Bu karadelik demektir.
Karadelikleri herkes duymuştur. Peki Beyaz Delikler? Beyazdelik, temel olarak yukarıdaki tanımın tersidir. Karadelik herşeyi emerken (nereye gittiğini bilmiyoruz), beyazdelik enerji yayar. Örneğin bir beyazdelik, büyük patlamanın nedeni olabilir, yani bütün evrenin!
9) “Yıldız kaydı” dediğimizde, aslında kayan şeyin yıldız olmadığını, bir göktaşı olduğunu hepimiz biliriz. Ancak “kayan yıldız” olarak adlandırılabilecek, gerçek yıldızlar da vardır. Bunlar süper hızlı yıldızlardır. Çift yıldızı olan bir yıldız sistemi, dev bir karadelik tarafından yutulmaya başlarsa, yıldızlardan biri çekilir, diğeri ise itilir. Bu da kayan yıldız görüntüsü oluşturur.
Evren ile İlgili 13 Şaşırtıcı Gerçek yazımıza devam ediyoruz.
10) Su, H2O’dur. Uzayda çok fazla oksijen olmadığı için, büyük miktarlarda su ile karşılaşmak pek olası değildir. Şaşırıcı bir şekilde, bilim adamları uzayda bir su kaynağı, daha doğrusu deposu keşfettiler. Güneşimizden 100,000 kat, dünyadaki tüm okyanusların suyundan 140 trilyon kat daha fazla su barındıran bu yapının nasıl oluştuğu hala çözülebilmiş değil. En çok öne sürülen tahmin, normal karadeliklerin yaptığından farklı olarak su püskürten bir karadeliğin buna yol açtığı şeklinde.
11) LQG (Large Quasar Group) adı verilen kuasar grubu, 74 kuasardan oluşan ve boydan boya 4 milyar ışıkyılı genişliğinde bir yapıdır. Karşılaştırmak isterseniz, bizim galaksimiz olan Samanyolu Galaksisi 100,000 ışık yılı genişliğindedir. Bilim adamları, daha önceleri mümkün olan en büyük galaksinin 1.2 milyar ışık yılı genişliğinde olabileceğini hesaplamışlardı. Bu 4 milyar ışık yılı genişlik, fizik kurallarına uymuyor gibi görünüyor!
12) Evrendeki tüm yıldızlar, galaksiler, karadelikler ve görebildiğimiz tüm madde, evrenin yanlızca %5’ini oluşturmaktadır. Hiç akla uygun gelmiyor ama, kalan %95’in ne olduğu bilinmiyor! Bilimadamları bu gizemli maddeye Karanlık Madde (Dark Matter) ismini koymuşlar, ancak şu ana kadar nerede olduğu ve neden oluştuğu hala bir sır.
13) 2004 yılında evrendeki en büyük elmas keşfedildi. Bu aslında çökmüş ve elmas haline gelmiş bir yıldız. Çapı 4,000 km. olan bu yıldız, dünyadan 50 ışık yılı uzaklıkta. Bu büyüklükteki bir elmas 10 milyar kere trilyon kere trilyon karat ediyor! Birgün böyle bir yıldıza ulaşabilirsek, elmas herhalde dünyadaki en ucuz materyallerden biri olacaktır. Bu arada, Jüpiter ve Satürn gibi gaz devi gezegenlerin çekirdeğinin de elmas olduğuna dair iddialar hala geçerliliğini koruyor ve keşfedilmeyi bekliyor.
Evren ile İlgili 13 Şaşırtıcı Gerçek yazımızı umarım beğendiniz?