Günümüzde gelişen teknolojiyle birlikte bilgiye erişmemiz için en basit yol internet sitelerini takip ederek yaşanan olaylardan ya da bizi ilgilendiren diğer konular hakkında bilgi sahibi olmak.
Bunun için milyonlarca internet kullanıcısı bilgiye erişmek için onlarca haber sitesini takip ediyor ancak haber siteleri, bilgiye ihtiyaç duyan insanların bu ihtiyacını fırsat bilerek gereksiz bilgiler içeren haberleri dahi gerçeği yansıtmayan başlıklarla insanları kandırarak internet sitesinin daha fazla tekil kişi tarafından ziyaret edilmesini sağlıyor. Aslında bu içeriğimizde bahsettiğimiz “clickbait” kavramının da doğuş noktası tam olarak bu.
Clickbait nedir?
Clickbait ya da Türkçe’ye çevirdiğimizda “tıklama tuzağı” olarak adlandırabileceğimiz bu kavram, internetteki içerik sitelerinin içeriği gerçek şekliyle yansıtmadan insanlarda yanlış ya da eksik bilgiyle merak duygusu uyandıran başlıklardır. Başlık dışında clickbait, haber görselinin saçma ve gereksiz düzenlemelerle paylaşılması da olabilir. Yani diğer bir değişle clickbait, doğru düzgün içerik üretmeyi beceremeyen bir haber sitesinin kullanıcıları aptal yerine koyarak onları yanlış yönlendirmesi ve bu şekilde daha fazla kişiye ulaşarak gelir elde etmeye çalışmasıdır.
Örneğin “Ünlü dizi oyuncusu hayatını kaybetti” başlıklı bir habere tıkladığınızda merak ettiğiniz o ünlü dizi oyuncusu, adını bile duymadığınız bir dizinin birkaç saniyesinde oynayan figüran olabilir. Ya da bir amatör futbolcunun hayranı olduğu Arda Turan ile hatıra fotoğrafı varsa ve o amatör futbolcu bir kaza sonucu kolunu kırdıysa, insanları aptal yerine koyan yayıncılar o fotoğrafı kullanarak “Ünlü futbolcunun kolu kırıldı” tarzı başlıklar kullanabilir. İşte bu tarz internet kullanıcılarını kandırmaya yönelik içerikleri “clickbait” adı altında değerlendirebiliriz.
Her haber başlığı “clickbait” değil!
Ne yazık ki genellikle ülkemizdeki ana akım medyanın internet yayınları sık sık internet kullanıcılarını içerik tuzağına düşüren içerikler üretse de, elbette her haberi “clickbait” olarak yorumlamak doğru olmaz. Başlıkların kısa ve durum hakkında kısa bilgi vermesi yayıncılar için önemlidir, bu nedenle gerçek anlamda bilgi vermeyi hedefleyen kullanıcı dostu siteler haber başlıklarında hem kısaca size bilgi verirler hem de içeriği merak ediyorsanız sizi o habere yönlendirirler. Bu nedenle, yalan yanlış atılan başlıklarla gerçek haber başlıklarını da karıştırmamak gerek.
Clickbait sadece kullanıcılar için değil, şirketler için de büyük bir tuzak
Kullanıcılar clickbait yüzünden ihtiyaç duymadıkları ve gereksiz içeriklere yönlendirilirken, bu durumun farkında olmadan en büyük kurbanı ise reklam ajansları oluyor. Örneğin büyük bir haber sitesi, reklam ajansıyla 100.000 görüntülenme karşılığında bir reklam için anlaşıyor ve bu 100.000 görüntülenmeyi tamamlamak için tık tuzağı içeriklere başvuruyor. Sonuç olarak reklam 100.000 görüntülenme alsa da kullanıcı o içerikten zaman geçirmeden ayrılıyor, reklam ise görmesi gerekenden çok daha az ilgi görüyor.